Mutant Year Zero: Road to Eden

De wereld is vergaan. Nu de mensheid grotendeels is uitgeroeid, is er voornamelijk onontgonnen land met resten van de oude beschaving overgebleven. Deze woestenij wordt The Zone genoemd en wordt bewoond door de vijandige Ghouls. Het spel begint als Dux (de eend) en Bormin (het zwijn) terugkeren naar The Ark, het laatste bewoonbare bolwerk. Zij zijn mutanten, genaamd Stalkers, die The Zone doorzoeken naar schroot en artefacten uit de vroegere wereld. Daarmee proberen zij te overleven, onder leiding van The Elder. Een vooraanstaande Stalker en ingenieur, Hammon, heeft aanwijzingen dat er ergens buiten The Zone een beter oord bestaat, dat Eden heet. Tegen instructies van The Elder in, is hij met een team naar dit legendarische land op zoek gegaan. Bormin en Dux krijgen instructie om Hammon op te sporen, maar wat als Eden daadwerkelijk bestaat?

Mutant Year Zero: Road to Eden is een turn-based strategiespel, dat qua gameplay enigszins lijkt op XCOM of Mario X Rabbids: Kingdom Battle. Het spel combineert tactische gevechten met het verkennen van gebieden, stealth, verzamelen en enkele RPG-elementen. Iedere nieuwe locatie begint doorgaans met het gebied uitkammen, op zoek naar schroot, kapotte wapens en oude voorwerpen. Die kun je in The Ark ruilen tegen nieuwe wapens, upgrades en andere nuttige items om sterker te staan.

Dat is hard nodig, want in ieder gebied kom je een groep Ghouls tegen. Als je meteen op de vijand afloopt, ontketen je een gevecht zonder strategie. Noodzaak is om eerst de situatie goed te bestuderen. Hoe pak jij de strijd aan? Er zijn behoorlijk wat factoren die invloed hebben op jouw overlevingskansen. Het beste verberg je jouw mutanten eerst op tactische plaatsen, om vervolgens zelf het gevecht te kunnen starten zonder te worden ontdekt. Je krijgt gaandeweg steeds beter inzicht hoe je de strijd aan kunt pakken. Met welke tegenstander begin je? Kun je iedereen wel tegelijk aan of is het beter om eerst losse vijanden uit te schakelen? Hoe denk je dat de tegenstander gaat reageren?

Naarmate je verder komt zie je steeds beter welke tactieken wel of niet werken. Het spel heeft een steile leercurve. Je leert vooral door te doen en te bekijken wat er vervolgens gebeurt. Zelfs als je denkt dat je het intussen wel doorhebt, weet deze game het je steeds opnieuw moeilijk te maken. Mutant Year Zero: Road to Eden is dan ook geen spel voor iedereen. Ik wilde mij echter niet laten kennen, want je weet dat je met een bepaalde strategie de missie kunt halen. Dit is vergelijkbaar met een moeilijke puzzel, die je toch wilt oplossen. Daardoor werd ik steeds toch uitgedaagd door te spelen, zoekend naar een tactiek die wél werkt.

Soms kun je echter beter doorlopen en later terugkeren, omdat de tegenstander duidelijk te sterk is. Je wilt winnen, want dan ontvang je items, kun je meer terrein verkennen en stijg je in level. Ook win je mutation points, waarmee jouw mutanten verdere mutaties kunnen ondergaan voor nieuwe vaardigheden. De gevechten worden steeds wat uitgebreider, dus je kunt iedere vorm van versterking goed gebruiken. Het team bestaat aanvankelijk slechts uit Dux en Bormin, maar later zullen ook enkele andere mutanten zich erbij aansluiten.

Plan van aanpak

Ondanks dat het spel je uitlegt hoe de menu’s en besturing werken, komt het uiteindelijk steeds aan op tactische scherpheid, strategisch inzicht én helaas: een beetje geluk. Dan sta je daar, middenin het goed vormgegeven braakland van The zone. Graphics en muziek dragen sterk bij aan de grauwe atmosfeer in het spel, al is die niet té serieus. Zo kijken de mutanten vrij sarcastisch naar onze huidige samenleving en weten zij niet altijd waar hedendaagse voorwerpen voor bedoeld waren. Dat zorgt voor wat humor, zodat een beetje luchtigheid ontstaat. Het is buiten de muren van The Ark echter verre van veilig.

De strijd begint! Ik heb besloten waar iedereen moet staan en welke vijand als eerste om moet. De moeilijkheidsgraad kan echter ineens volledig omslaan. Je kunt dit deels voorkomen door een goede strategie toe te passen, maar de juiste invalshoek is vaak lastig te zien. Soms speelt geluk een rol. Dit lijkt regelmatig nogal onredelijk, bijvoorbeeld als de tegenstander van veel verderaf toch raakschiet, je zelf van vlakbij mist of de vijand ineens een onverwachte actie uithaalt. Er staan percentages bij je raakkansen, maar als het nodig is moet je een gok wagen. De moeilijkheidsgraad ligt hoog en het spel is niet zo gul met overwinningskansen. Iedere misstap kan ervoor zorgen dat je daarop alsnog wordt afgerekend, later tijdens het gevecht. Het kan oneerlijk aanvoelen als je na een lange strijd onverwacht toch verliest.

Winnen of verliezen

De moeilijkheidsgraad kan op zulke momenten behoorlijk demotiveren. Een gevecht kan aanzienlijk wat tijd kosten, dus geduld is noodzakelijk. Zeker als je strategie steeds de mist ingaat en je niet meer weet hoe je een bepaalde strijd moet doorstaan. Ik heb de controller een aantal keer kwaad neergelegd, om die even later toch weer op te pakken voor een nieuwe meesterzet. Wat een onredelijk spel! Tegelijk wil je winnen, mede omdat het verliezen na een lang gevecht als een nederlaag voelt.

Dan komt het aanvankelijk aan op steeds weer proberen, kansen bekijken en uittesten hoe een strijd kán verlopen. Het kan heel spannend worden als je niet zeker weet of je gaat winnen, maar dan toch die laatste vijand neerschiet. Vervolgens voelt overwinnen na een goed werkende strategie als een enorme prestatie, wat ervoor zorgt dat je het spel toch blijft spelen en verder wilt komen. Frustratie slaat dan meteen om in euforie en ben je klaar voor een volgend gevecht, terwijl je steeds meer van The Zone ontdekt.

Overigens zijn er naast het hoofdspel intussen enkele gratis uitbreidingen verschenen. Zo is er een online-mode, Stalker Trials. Je neemt het daarin door middel van missies op tegen andere spelers, om te strijden voor een plaats op het online leaderboard. Voor mensen die niet genoeg krijgen van de tactische actie, is er het uitbreidingspakket Mutant Year Zero: Seed of Evil. Deze DLC zet het verhaal voort na het einde van het spel en omvat onder andere meer gebieden om te verkennen, een nieuwe Stalker voor in je team, meer gameplay-elementen, vijanden en een nieuwe dreiging om tegen te strijden.

Conclusie

Mutant Year Zero: Road to Eden lijkt een beetje op schaken. Iedereen kan het spelen, maar om verder te komen moet je je tactisch inzicht trainen. Het duurt even voordat je de spelmechanieken onder de knie hebt, al zal het steeds beter lukken om een passende strategie te bedenken. Gevechten kunnen altijd omslaan en anders lopen dan verwacht, al houdt dit het spel ook spannend. Verliezen kan erg frustrerend zijn, zeker na een lang gevecht. Het kan zelfs oneerlijk aanvoelen, omdat raakkansen soms wat willekeurig lijken. Daardoor is het spel zeker niet voor iedereen. Overwinnen voelt daarentegen als een hele prestatie, waardoor je na je verlies toch wilt proberen alsnog in je missie te slagen. Het spel heeft een uitstekende combinatie van verzamelen, verkennen, stealth en tactisch vechten, in een goed vormgegeven en sfeervolle wereld. Daardoor blijft Mutant Year Zero: Road to Eden toch steeds de moeite waard, zelfs als je daarvoor vele tegenslagen zult moeten doorstaan.