Ace Attorney Investigations Collection - Ouderwets genieten

Het heeft even geduurd, maar Ace Attorney Investigations baant zich na vijftien jaar eindelijk een weg naar Europa. In deze games kruip je in de rol van Miles Edgeworth, een aanklager in het juridische systeem én tegenhanger van de bekende advocaat Phoenix Wright. En we mogen blij zijn dat die stap eindelijk gemaakt is. Welkom bij de review van Ace Attorney Investigations Collection.

Ace Attorney is een van mijn favoriete gamereeksen aller tijden. Wat twintig jaar geleden begon als een over-the-top advocatenspel vol plottwisten en extravagante personages, ontpopte zich tot… precies hetzelfde eigenlijk. Het is een fantastische mengelmoes tussen gameplay en verhaal; getuigen ondervragen, plaatsen delict onderzoeken en prikken door de leugens of foutjes in de rechtszaal… De games weten jou als speler die perfecte mate van betrokkenheid te geven, zodat jij écht het gevoel hebt dat je het verhaal voortstuwt. Dit is een van de redenen dat een franchise als Danganronpa er zoveel inspiratie uithaalt (en om dezelfde reden zo goed werkt).

Maar waar je normaal gesproken altijd aan de kant van de verdachte staat, is het ditmaal jouw taak om de schuldige aan te wijzen. Nee, de charismatische Miles Edgeworth is geen advocaat, maar een aanklager. Dit betekent dat die eerder genoemde plaatsen delict en getuigenissen opvragen nóg een stapje belangrijker is. Sterker nog: de rechtszaal heeft ditmaal een rol in de achtergrond, en zul je maar zelden betreden. De cases, die los je daarvoor al op.

Objection!

Toch zorgt dit fenomeen er niet voor dat de spellen heel anders aanvoelen dan hun voorgangers. Sterker nog: er treedt een vreemd gevoel van herkenbaarheid en nostalgie op tijdens de eerste minuten van Investigations, als Miles Edgeworth weer terugkomt bij zijn kantoortje – en natuurlijk direct in een ingewikkelde moordzaak terecht komt waar niets is wat het lijkt. Even later komt de bekende politiedetective Dick Gumshoe alweer langs, compleet met zijn vergeetachtige en goedige persoonlijkheid. Natuurlijk ontmoet je niet veel later iemand uit de eerste case van Phoenix Wright: Justice for All. En zo zit de game vol herkenbare gezichten.

Onze Miles, net terug van een reis in het buitenland, moet dus direct in zijn rol kruipen. Waarom is er in zijn kantoortje ingebroken en iemand vermoord? En nog belangrijker: wie heeft het gedaan? Net als in andere Ace Attorney-spellen, zul je dus zaken moeten onderzoeken. Anders dan in andere Ace Attorney-spellen, kan onze Miles hierbij vrij rondlopen in het plaats delict. Hij spreekt personages aan of bekijkt objecten. Soms krijg je hierbij direct een nieuw stukje bewijs, maar soms doet onze Miles ook een observatie. Al zijn boeken zijn door de war geraakt, wat erop duidt dat de moordenaar en het slachtoffer misschien aan het vechten waren. Maar er zijn ook aanwijzingen dat er aan zijn kluis gezeten is. Misschien dat er juist iets gezocht werd? Door dergelijke observaties te verbinden, komt Miles langzaam bij de waarheid.

Hierdoor moet je soms iets harder werken voor je bewijsmateriaal, en dat siert het onderzoeksgedeelte van het spel.

Op zoek naar de waarheid

Dat moet ook wel: want een zaak speelt zich dus vooral op het veld af. Dit betekent ook dat daar al de oh zo bekende getuigenisgevechten plaatsvinden. Waarbij jij de getuigenissen van aanwezigen opvraagt, en de onjuistheid eruit moet filteren. Met ‘present’ presenteer jij een bewijsstuk dat het tegendeel bewijst van wat de getuige zegt, terwijl je met ‘press’ meer informatie uit hem of haar probeert te krijgen. Niet onbelangrijk, want hierdoor komt er soms ook extra testimony bij. Houd er hier rekening mee dat mensen niet bang zijn om te liegen of om wat voor redenen dan ook informatie te verbergen.

Ook in Investigations geeft het een fantastisch gevoel als je het juiste bewijsmateriaal vindt. Dit kan van alles zijn. Zo beweert een getuige dat de moordenaar met zijn rechterhand met het pistool schoot, terwijl de persoon in kwestie toch echt linkshandig is. Heeft diegene het verkeerd gezien of is er meer aan de hand?

Met logisch denken en goed lezen kom je vaak een heel eind, al ontkomt ook deze game niet aan de inmiddels beruchte ‘Ace Attorney-logica’. Soms is het absoluut niet duidelijk welk bewijsmateriaal je moet presenteren of zit er een hele abstracte reden achter (die vast heel logisch klinkt voor de makers). Of soms heb jij al in de smiezen wat er gebeurd is, maar wil de game dat je eerst nog een ander onbeduidend feitje toelicht. Inmiddels ben ik er al zo bekend mee dat ik mijn schouders ervoor ophaal, maar weet dat als je ergens vastloopt – dat dat niet per se jouw schuld hoeft te zijn. En anders kun je altijd nog de Autoplay-modus aanzetten, als je er echt niet uitkomt.

Die Ace Attorney-logica komt daarnaast ook doordat de games het soms niet zo nauw nemen met de regeltjes van de echte wereld. In de derde zaak van het eerste deel ontmoet je bijvoorbeeld de jonge meesterdief Kay Faraday. Zij heeft als dief een speciaal foefje waarmee je een virtuele omgeving kan maken. Perfect om bepaalde gebeurtenissen te visualiseren, zoals de plek waarop iemand beschoten is. Hoe meer getuigenissen over de plek je hebt, hoe meer die vormgegeven wordt. Maar vertelt iedereen wel de waarheid? In een later gedeelte van deze case wordt deze mechaniek op sublieme wijze gebruikt om te spelen met het verwachtingspatroon van jou als speler. Het tweede deel gaat nog een stapje verder: door jou een potje breinschaak te laten spelen met iemand die weigert te getuigen.

Wie is Miles Edgeworth?

Phoenix Wright: Trials and Tribulations, het derde deel in de franchise, was zo fantastisch omdat je de meeste personages door en door kende – en de makers hier briljant op inspeelden. Ook Investigations is net wat intrigerender als je de eerste drie Ace Attorney-games gespeeld hebt (of in ieder geval de eerste). In dat geval ken je Miles Edgeworth al en weet je waarom hij op een bepaalde manier te werk gaat – en waarom hij in de tweede case zo bang is voor liften, bijvoorbeeld. Maar tegelijkertijd maakt dit de game wel nét iets leuker voor oudgedienden.

Toch kun je de game best als startpunt gebruiken: veel van de personages zijn nieuw, en de dialogen zijn ook zonder voorkennis fantastisch geschreven. Daarnaast krijg je een uitgebreid kijkje in Miles Edgeworth als persoon. Zo kom je meer te weten over zijn verleden en denkt ‘ie in het tweede deel na of hij wel écht de juiste tak van sport heeft gekozen. Miles zijn vriendelijke doch elitaire voorkomen zorgt daarnaast voor fantastische situaties en dialogen. Natuurlijk reist hij in de eerste klas van een vliegtuig, en natuurlijk zwichten menig vrouw (en Detective Gumshoe) voor hem. En natuurlijk zorgt dit voor fascinerende krachtmetingen met de minstens zo elitaire hoofdagent van Interpol als ze steeds elkaars ongelijk proberen te bewijzen.

Ace Attorney Investigations is alleen al leuk voor de onderonsjes en dialogen van de verschillende personages, en wordt nog veel leuker als dat sluimerende hoofdverhaal steeds meer om de hoek komt kijken. Want ook nu werk je tweemaal toe naar een geweldige en onverwachte climax. En net op het moment dat je die rechtszaal toch een beetje begint te missen, keert die weer terug (of toch…?). Ondanks zijn andere voorkomen, blijven deze games die vertrouwde Ace Attorney-rush te geven waar de serie zo om bekend staat. Zo lang de makers zo uitstekend blijven schrijven, denk ik dat de serie nog lang onder ons blijft.

Conclusie

Ondanks zijn andere voorkomen, voelt Ace Attorney Investigations Collection vertrouwd als altijd. Dialogen zijn subliem geschreven, het zit vol heerlijk extravagante personages en het verhaal zuigt je (met name vanaf de vierde case van het eerste deel) helemaal naar binnen. Investigations Collection is wel wat ontoegankelijker voor nieuwkomers én die soms onlogische Ace Attorney-logica blijft in het spel verweven, maar buiten dat ga je met deze collectie een fantastische tijd tegemoet.