Doemdenker of realist?

De game-industrie ligt onder vuur en in diverse columns heb ik de afgelopen drie jaar de vinger op de zere plek gelegd. De markt heeft de doemdenkers, waar mijn mede-redactieleden me vaak onder scharen, echter al ingehaald. De gameverkopen in de Verenigde Staten zijn gehalveerd en is in Engeland zelfs met meer dan de helft afgenomen. We zien uitgevers zoals THQ en SEGA die met moeite in de race blijven en een groot aantal ontwikkelaars heeft de afgelopen vijf jaar de deuren moeten sluiten. Met een opsomming van die studio’s is een pagina te vullen.

De E3 van 2012 had een keerpunt moeten zijn voor de game-industrie: de start van een nieuwe generatie om de oude te doen vergeten. Een duidelijke visie voor de toekomst om de smartphone-bouwers die het zonder visionair Steve Jobs (moge hij ruste in vrede) moeten doen af te troeven. Aanvankelijk begon de E3 best sterk met de persconferentie van Microsoft. Men toonde trots het nieuwste deel in de Halo-serie en het publiek zat vol spanning te wachten op wat nog moest komen. Na een dansje van Usher, een Internet Explorer voor Xbox, een muziek-service en tablet-app verliet Don Mattrick het podium. De grootmeester van het Xbox-rijk had zijn trouwe fanbase in de steek gelaten, want deze parodie van grote onzin en beschamende presentaties kon toch niet alles zijn?

Thumbs down

Sony deed het niet veel beter. De PlayStation Vita werd genegeerd op de dag dat Crytek de handheld morsdood verklaarde. De grote klapper is een Super Smash Bros.-kloon en wie daar geen fan van is zal tot 2013 moeten wachten totdat het entertainmentbedrijf met een nieuwe God of War en het innovatieve The Last of Us op de proppen komt. Het werd duidelijk dat Sony en Microsoft niet klaar waren voor de volgende generatie. Ubisoft had tussen de twee conferenties door een prachtige demo laten zien van Watch Dogs. Een game die met animaties, nieuwe gameplay-mogelijkheden en ontzettend gelikte graphics aantoonde dat het tijd was voor iets nieuws. Met drie miljoen views op Youtube en een ‘thumbs up’ van niemand minder dan Shigeru Miyamoto mocht er geen twijfel over bestaan waar dit jaar de aandacht naar toe ging.

Met de sprong naar Miyamoto’s thumbs up op dag drie van de E3 slaan we de Nintendo-persconferentie over. Nintendo was in grote mate gelijk aan Microsoft qua presentatie. Allereerst werd de grote ‘klapper’ Pikmin 3 ten tonele gebracht als eerste officiële first-party Wii U-game. Miyamoto vertelde nog iets over hardcore-gamers en zijn wens om ook casual-gamers core-titels te laten spelen. Na het vertrek van Miyamoto kregen we Reggie Fils-Aime die dankzij de ‘maffia-baas’ van Warner Bros. Interactive Batman: Arkham City – Armored Edition kon demonstreren. Een titel die menig gamer al lang en breed heeft uitgespeeld toen het spel vorig jaar op andere platforms verscheen. Het was tijd dat Nintendo zelf weer iets liet zien en dat ‘iets’ bleek zich te ontaarden in twee titels: Het ‘nieuwe’ New Super Mario Bros. U, die met de komst van New Super Mario Bros. 2 en de al uitgebrachte New Super Mario Bros. en New Super Mario Bros. Wii eigenlijk niet meer zo nieuw is, en Nintendo Land.

Stagnatie

Nintendo Land was voor mij persoonlijk de meest schokkende aankondiging. In plaats van een degelijke F-Zero, een stoere Zelda of een leuke Yoshi’s Island heeft Nintendo besloten om al die games om te toveren tot minigame en in een pretpark te dumpen. Het ‘pretpark’ Nintendo Land is echter niets meer dan een grote ronde schijf waar wat Mii’s op paraderen. Het tech-demo uiterlijk van deze titel sprak boekdelen en toen Wii U software-producer Katsuya Eguchi met grote bewondering toekeek hoe een aantal lelijke vuurwerkeffecten op het scherm werden getoverd, werd al snel duidelijk dat Nintendo de game-industrie in 2012 geen steek verder kan helpen.

Na de conferentie ontstond er direct een race om zo snel mogelijk Wii U-titels af te blazen. Peter Moore verscheen hoogstpersoonlijk bij Geoff Keighly op de bank van GTTV om nog maar eens te bevestigen dat Mass Effect 3 toch echt de enige launch-titel was. Activision wilde zich nergens ‘officieel’ over uitspreken, maar kon wel vermelden dat Skylanders ooit eens naar de Wii U komt. Capcom repte met geen woord over Nintendo’s nieuwe systeem en het apparaat werd al helemaal niet in combinatie genoemd met aankomende titels zoals Devil May Cry of Resident Evil 6. THQ noemde zichzelf voorheen nog een goede vriend van Nintendo, maar uit dat kamp bleef het afgezien van Darksiders II angstvallig stil. Een quote van Epic Games, Valve Software, Rockstar, Square Enix, Konami of diverse andere ontwikkelaars over de Wii U was in geen velden of wegen te bekennen. Nintendo begon al snel de schade te beperken door er nog maar eens op te hameren dat de aankondigingen alleen nog de titels voor de lanceerperiode betroffen. Reggie leek echter niet naar verdere support vanuit het third party-kamp te hinten en van Retro Studios, Nintendo’s eigen echte Westerse hardcore-studio, zullen we volgens hem voorlopig niets horen.

Na deze show was er dan ook met goede reden weinig enthousiasme voor de game-industrie in het algemeen of voor de Wii U in het bijzonder. Wat overbleef was een parodie van wat de E3 had moeten zijn. Nintendo probeerde geforceerd een grapje te maken met ‘non-specific action-hero’ en de beelden van Satoru Iwata die negen seconden lang naar een tros bananen staarde, vlogen het internet over. Naast Watch Dogs was er een next-gen lekkermakertje met de naam Star Wars 1313, maar aan die paar seconden mooie beelden konden eigenlijk nog geen conclusies en/of platforms verbonden worden. Na de show viel het online retailer Amazon op dat de getoonde shooters eigenlijk alleen maar helicopters en bogen bevatten. Men lanceerde daarom de ludieke ‘Helicopters & Bows’ categorie om de game-industrie in het geheel belachelijk te maken.

Het meest opmerkelijke was echter de E3-nabeschouwing, waarbij met name Nintendo-baas Satoru Iwata het heel bont maakte. Hij wilde de Wii U line-up nog niet verder uit te doeken doen, omdat hij er van overtuigd is dat Microsoft’s Xbox SmartGlass project gebaseerd is op de Wii U GamePad. Het komt niet in zijn -naar mijn idee -paranoïde hoofd op dat Microsoft al jaren werkt aan een tablet-interface in de vorm van Windows 8 en de Metro UI en dat alle moderne tablet-toepassingen, inclusief het streamen van content van tablet naar tv al lang en breed door Apple en co. in bepaalde mate uitgevoerd zijn? Daarnaast heeft Iwata zijn beloftes niet waar gemaakt. Nintendo’s heer en meester beweerde voor de E3 dat hij de Wii U ‘opnieuw’ ging onthullen en al onze vragen zouden beantwoord worden. Deze E3 was eerder een slap vervolg van vorig jaar, want waar al die EA-games, Bioshock Infinite, Metro: Last Light, de Zelda-demo, de Bird-demo en meer gebleven zijn weet niemand. Daarnaast schijnt ook buiten Nintendo’s hoofdkantoor niemand inzicht te hebben in de werking van de online gameplay-functies, de implementatie van de Virtual Console, de prijs en of de releasedatum.

Een E3 om nooit te vergeten

Zo eindigde een persiflage, een wanvertoning. En wat analisten en aandeelhouders betreft, een doodvonnis. Microsoft en Sony klampten zich angstvallig vast aan consoles die na zes jaar nauwelijks meer ‘next-gen’ te noemen zijn terwijl Nintendo de third parties overduidelijk niet heeft kunnen overtuigen van de Wii U. Het splitsen van de markt, het overstappen naar free to play-gaming, tablets en smartphones: we zien het nu letterlijk voor onze ogen ontrafelen. Over tien jaar, wanneer de puinhopen van deze visieloze managers en uitzichtloze bedrijven opgeruimd zijn, is er hopelijk een nieuwe betere game-industrie opgestaan.