This War of Mine: Complete Edition

In veel spellen die over historische of fictieve oorlogen gaan speel je de rol van een (super)soldaat die korte metten maakt met de dreiging zonder geraakt te worden door alle gruwelijkheden die een oorlogssituatie met zich meebrengt. In This War of Mine is dat anders: je bestuurt een groepje burgers in een oorlogszone en moet proberen te overleven. Naast soldaten, rovers en ander fysiek gevaar moet je in dit spel ook rekening houden met honger, dorst, gezondheid en mentale gesteldheid. This War of Mine is gebaseerd op waargebeurde verhalen en laat zien dat er veel meer facetten zijn van een oorlogssituatie. De Complete Edition bevat naast de originele modus ook een verhaalmodus met drie afleveringen, het spel vanuit het perspectief van kinderen en een samenwerking met War Child.

This War of Mine

In de oorspronkelijke ‘Classic’ modus van This War of Mine neem je de controle over een groepje van drie burgers in het midden van een oorlog. Je bestuurt iedere personage apart en geeft ze taken om ze in leven te houden. Overdag bouw je je schuilplaats uit en ben je vooral bezig met het zorgen voor je groep. Geef ze te eten, water of medicatie wanneer ze ziek (beginnen te) raken en zorg ervoor dat ze niet omvallen. Slapen in een bed onder de omstandigheden is geen overbodige luxe. ’s Nachts gaat één dapper personage op pad om nieuwe grondstoffen te verzamelen terwijl de rest de wacht houdt of in bed duikt. Eenmaal aangekomen op de locatie is het aan jou om de omgeving te verkennen, kiezen wat je meeneemt én of je keuze ten koste gaat van iemand anders. Je bent immers niet alleen in deze gruwelijke situatie.

Het eerst wat opviel aan This War of Mine was de potloodachtige artstyle waarbij het lijkt alsof de achtergrond schetsen zijn. De verschillende omgevingen zijn goed uitgewerkt en op geen enkel moment had ik het gevoel dat er repetitie in verscheen. Ondersteund door een spannende maar zachte soundtrack weet het een aangrijpende sfeer te creëren die erg goed naar voren komt. Overigens kun je in het hoofdmenu kiezen om de artstyle iets zachter te maken, al zal dit puur een persoonlijk voorkeur zijn.

Worstelen met keuzes

Het feit dat je niet de enige bent die vecht om te overleven is vaak het eerste wat je ervaart wanneer je diep in de nacht op pad gaat. Niet elk gebouw is verlaten, en het is aan jou om andere burgers te beroven, vermoorden of met rust te laten. Ook vind je rebellen en militairen die belangrijke locaties bemannen en eerst schieten om daarna pas vragen te stellen. In het begin zul je, zonder iets om jezelf mee te verdedigen, veel gebruik maken van de (relatief) veilige locaties om rantsoenen te verzamelen. Echter heeft elke keuze die je maakt een impact op de personages. Wanneer je dat stel bejaarden van hun laatste eten berooft zal je personage er spijt van hebben, en dat is nog niet eens de meest drastische keuze die je kan maken. Wanneer ze getuigen zijn van diefstal, geweld en moord zal dat zich weerspiegelen in de emoties en mentale gezondheid van de overlevenden. Te veel negatieve ervaringen zullen zorgen voor een neerwaartse spiraal van depressie, en na een tijdje kunnen ze zelfs in debat met zichzelf gaan over het praktisch nut van in leven blijven. Met de juiste aandacht zijn dit soort gedachtekronkels gelukkig te voorkomen, en de grens tussen simpelweg overleven en jezelf verrijken ten koste van anderen vervaagt hoe dieper je in het spel zit. Met personages die zich hardop vragen stellen zoals “Was het de juiste keuze?” en “Had ik hem een kans moeten geven?” wordt er geen doekje gewonden om het morele dilemma wat gepaard gaat met een crisissituatie. Aan de ene kant beangstigend, aan de andere kant een verfrissend en interessant concept.

Na de morele vraagstukken waarmee een nacht vaak eindigt bevind je je weer in de schuilplaats. Als het personage gewond is geraakt zullen de fysieke en psychische problemen aandacht vereisen. Een andere constante dreiging is dat je in de nacht beroofd kan worden. Zonder wapens om zichzelf te verdedigen kunnen de achtergebleven personages zelfs gewond raken en zullen ook zij extra aandacht nodig hebben in de vorm van medicatie, slaap en compassie. Om jezelf te verweren tegen deze dreiging, en de mensen in hun primaire behoeftes te voorzien, kook je overdag eten, verzamel je water, laat ze een dutje doen en bouw je werkplekken. Met de verschillende werkplekken maak je filters voor het waterfiltratiesysteem, gereedschap en brandstof voor het kookstel of de oven om je warm te houden. Uiteindelijk krijg je de mogelijkheid om ramen en deuren te barricaderen om je kansen op beroofd worden te verkleinen. Als de klok het avonduur aanduidt kan je weer een personage op pad sturen om de tergende cyclus te herhalen.

Ergernissen, broodnodige luxe en een nieuw begin

Een punt waar ik ontzettend aan moest wennen was de besturing en ook de oorspronkelijke reden dat ik opnieuw ben begonnen. Zowat alle knoppen worden gebruikt en in het begin overkwam het mij geregeld dat ik fouten maakte die ten koste gingen van mijn progressie. Je bestuurt één personage tegelijk, en wanneer je per ongeluk de joystick aanraakt zal een personage zijn of haar geplande actie annuleren waardoor je dit opnieuw moet activeren. Tezamen met de verwarrende besturing zorgde dit af en toe voor flink wat frustratie. Opmerkelijk genoeg ontbreekt de aanraakbesturing volledig, iets wat absoluut geen overbodige luxe zou zijn geweest. Toegegeven, het went uiteindelijk wel maar het is een gemiste kans die de barrière deels zou wegnemen.

Voldoening haal je niet uit het verslaan van vijanden of het winnen van een conflict, iets wat je misschien wel gewend bent in spellen die draaien om oorlog. Dag na dag probeer je de personages in leven te houden. Voorzieningen worden getroffen om ze enige vorm van luxe te geven ten tijde van een crisis. Zo kan ik het de personages niet kwalijk nemen als ze een fles sterke drank opentrekken om de dag zo snel mogelijk te vergeten. Als het uitzicht er positief uit begint te zien en de uitdaging van het overleven enigszins onder controle is krijg je de vrijheid om het spel goed te ontdekken en alle mogelijke locaties te bezoeken.

Overigens is het geen zonde als je besluit de game opnieuw te beginnen als het in het begin niet zo lekker loopt; het leren van de gameplay en knoppen is inherent aan een spel zoals deze. In een nieuwe sessie gebruik je de ervaring opgedaan in de eerdere en zal het spelverloop je een stuk soepeler afgaan. Ook kan je variabelen uitkiezen zoals personages, hoe lang je het moet overleven en hoe sterk de dreigingen zoals het conflict en winter zullen zijn, wat een nieuwe sessie een andere draai geeft. De replaywaarde wordt hierdoor aanzienlijk vergroot en geen enkele sessie speelt precies hetzelfde.

De kleintjes

In de DLC ‘The Little Ones’ speel je hetzelfde spel als de originele modus waarbij kinderen toegevoegd zijn als speelbare personages. Er is ruimte voor één kind in je groep dat zijn of haar eigen wensen en behoeftes heeft. Kinderen begrijpen niet alles wat er gebeurt en de traumatische situatie spoort je aan de mentale stabiliteit van de kinderen te waarborgen. Vanzelfsprekend zullen kinderen niet ’s nachts op pad kunnen gaan, al kan je ze wel taken leren zoals koken en water verzamelen om een steentje bij te dragen. Ook zijn kinderen bezig te houden met speelgoed, waar volwassenen liever een sigaret opsteken of aan de drank gaan. Praktisch gezien heeft deze modus zo zijn voor- en nadelen, al is het zo gebalanceerd dat het niet moeilijker of makkelijker is. De variatie die het brengt is wenselijk mits je de interactie met kinderen in de lugubere setting van het spel aandurft.

Verhaalmodus en samenwerking met War Child

In de verhaalmodus is het mogelijk om het eerste scenario, Father’s Promise, te spelen. In Father’s Promise speel je als Adam, de vader van Amelia. Amelia is ziek en je moet op zoek gaan naar medicatie voor haar. De verhaalmodus is aan te raden om het spel mee te beginnen gezien alle facetten mondjesmaat worden toegevoegd met een rode draad waarin je dochter centraal staat. De gameplay werkt hetzelfde maar in deze modus ben je gedreven door het verhaal, terwijl de ‘Classic’ modus het overleven zelf als een groep weerspiegelt. Bezitters van de Complete Edition krijgen de twee andere scenario’s ook gratis erbij, maar deze zijn op dit moment nog in ontwikkeling.

Een andere toevoeging is de War Child-content, waar je verschillende kunstwerken kan verzamelen die door internationale straatkunstenaars zijn gemaakt. Oorspronkelijk kwam de DLC in 2015 uit voor 99 cent, waarbij de totale omzet is gegaan naar de internationale organisatie die kinderen helpt met het verwerken van hun oorlogservaringen.

Conclusie

This War of Mine: Complete Edition is een oorlogsspel in een totaal ander spectrum dan dat je gewend bent. Je moet zien te overleven, vaak ten koste van anderen, en dit gaat niet zonder de mentale bijwerkingen. De morele vraagstukken, diepgaande overlevingstechnieken en die keuzes die je maakt kunnen ook een impact op jezelf als speler hebben. Het leren van de gameplay en besturing kan in het begin nogal frustrerend zijn, en mogelijk afschrikken. Als je hier doorheen zet kan je het spel pas echt goed waarderen voor de boodschap die het probeert over te brengen. De extra content in de vorm van kinderen, een verhaalmodus en de samenwerking met War Child zijn prima toevoegingen en met name heeft de verhaalmodus veel potentie om meeslepende scenario’s neer te zetten. De potloodachtige artstyle en soundtrack vol ambience maken het spel tot een samenhangend, doch deprimerend geheel. Voor wie zich niet schuwt voor de morele vraagstukken die oorlog met zich meebrengt en de veerkracht van het menselijk psyche is deze titel als geen ander.