SteamWorld Build – Een yeehaw-manager

Er huist zich ergens in Image & Form Games een geheime formule. Dat moest haast wel: na vier verschillende genres in de bekroonde SteamWorld-serie, presenteert de Zweedse ontwikkelaar wederom een totaal nieuw soort spel. Ditmaal mogen we voor city builder-meesterbrein spelen voor de op stoom aangedreven cowboy-bots. En ook ditmaal schiet het vol in de roos!

SteamWorld Build begint zo mild en hoopvol voordat het langzaam evolueert tot een gevoelig, complex geheel. De game stelt je voor aan een eerlijke boerenbot en zijn dochtertje, die samen met de rest van hun gemeenschap een nieuw begin starten op een stukje robo-Wilde Westen. Dit doen ze onder leiding van een machine die, eh, totaal niet kwaadaardig lijkt. Het vestigen van een nieuwe nederzetting vereist op zichzelf al een hoop planning, maar dat is niet alles. De stoombots zijn juist hierheen gekomen omdat er zich ondergronds verlaten mijnen bevinden. En dat maakt het spel echt complex.

Honest work

Geen zorgen: SteamWorld Build begint langzaam en behapbaar (afhankelijk van welke van de vier moeilijkheidsgraden je kiest tenminste). Je staat oog in oog met een uitgestrekt stuk land. Het dorpje inrichten is vrij spel. Nou, met maar één echte regel: alles wat je bouwt, moet een wegaansluiting hebben naar het treinstation. Dat betekent dat er een pad loopt naar de huizen van de werkerbots, maar ook naar de houtkapmachines bijvoorbeeld. En de houtbewerkingsfabrieken, waarmee je planken maakt. Die overigens nodig zijn om warenhuizen te maken. Oh, en wist je dat de werkers eigenlijk ook een supermarkt en onderhoudswinkel nodig hebben, een beetje dichtbij huis graag? Oké, stiekem zijn er wel meerdere regels.

Op die manier besluipt de ingewikkeldheid van Build’s grondstofketens je. Het spel laat pas nieuwe bouwmogelijkheden zien wanneer je er ook echt (bijna) iets mee kunt. Dat maakt de game voor een city builder-noob zoals ik een stuk minder angstaanjagend: ik weet wat alle knopjes en icoontjes doen! Wanneer je het treinstation repareert, kun je om de vijf minuten drie willekeurige upgrades kopen of handelen in ruil voor grondstoffen of geld. Het nodige moet nog wel verschoven of bijgebouwd worden naarmate het spel nieuwe elementen introduceert. Dat hoort er heel erg bij en ik moet zeggen dat het een heerlijk gevoel is om soms even achteruit te zitten en te kijken hoe je inwoners als miertjes krioelen wanneer je je stad weer perfect uitgepuzzeld hebt. Die blijft groeien en veranderen zolang de tijd niet stilstaat. Blijf daarom vooral een oogje in het zeil houden. Al helemaal wanneer je ook de oude mijnschacht repareert.

Bot-cities have layers

De mijnschachten brengen SteamWorld Build terug naar de basis waarvan de meesten de serie zullen kennen: de SteamWorld Dig-spellen. In plaats van spelen als een eenzame graver, zet je nu een heel mijnenstelsel in elkaar. Werkers ontaarden schatten waarmee je nieuwe voorzieningen kunt bouwen en graven blokjes aarde uit de weg om tunnels te creëren. Het langzaam uitpluizen van de grote mijnen is super tevredenstellend- misschien wel meer dan in de SteamWorld Dig-games. Ook dit wordt langzaamaan steeds ingewikkelder: monteurs zetten handige machines in elkaar en mijnbouw-onderzoekers weten wat ze met kostbaar metaal aanmoeten. Maar het hoofddoel is om stukjes oude technologieënop te graven en steeds dieper de grond in te gaan.

Intussen tikt de tijd door- zowel bovengronds als ondergronds. Vooruitgang in je stad en ondergronds betekent dat de game je ook graag nieuwe uitbreidingen toereikt. Oh, nu kun je ook Aristobots huizen in je stad die per se een schoenenpoetser willen. Maar pas op: als je niet snel een pilaar bouwt, stort een stukje van je ondergrondse mijnenstelsel in. En een deel van de benodigde grondstoffen win je natuurlijk uit de aarde. Wanneer je een laag dieper gaat en er vijanden om de hoekkomen kijken, introduceert het spel ook nog een tower defence-achtige twist (herinnert iemand zich SteamWorld Tower Defence nog?). Nagelbijtend kijk je zo toe of de bewakers de vreemde beesten een kopje kleiner kunnen maken, terwijl je over tien seconden ook weer nieuwe kansen hebt met de upgrades uit het treinstation. De spanning en dynamiek houdt SteamWorld Build op een gevaarlijk verslavende manier vast voor uren en uren. Het enige jammere is dat de eentonige muziek hetzelfde gevoel minder goed vasthoudt.

Op stoom gekomen

Zo ontstaat er een op stoom aangedreven dans tussen verschillende lagen aan management. De opgebouwde toegankelijkheid zorgde er zelfs voor dat ik me zelfs waagde aan spreadsheet-achtige taferelen. Los van de heerlijke gameplay-loops die je alert houden, dankt SteamWorld Build een groot deel van haar plezier aan de toffe wereld van steampunk-robots. Het spel blijft verrassen op zulke charmante manieren: ik had niet verwacht dat ik een boerderij voor robot-koeien moest bouwen om robot-burgers te kunnen maken.

Het kan wel erg makkelijk zijn om je overzicht kwijt te raken, vooral naarmate je verder bent in het spel. Je stad en mijnen zijn dan zo erg gegroeid dat het moeilijk is om bepaalde voorzieningen snel terug te vinden. Daarbij kan het steeds opnieuw uitvogelen van je inricht-puzzel best vervelend zijn. Toch is het aanlokkelijk om nieuwe save files op te starten. Niet alleen zijn je skills verbeterd, ook hebben die een andere lay-out. De variaties in de vijf verschillende maps konden wel beter: voor zover ik heb gemerkt verandert er niets naast de lay-out, de tijd van de dag en extra voorzieningen en versieringen waar je niks mee kunt. Maar voor een zacht prijsje van €29,99 hoor je mij niet klagen: daar vermaak je je zeker genoeg voor.

Conclusie

Als meest recente aanwinst in de al succesvolle SteamWorld-serie, heb ik nu onderhand een blind vertrouwen ontwikkeld voor de SteamWorld-spellen. Hoewel SteamWorld Build zich alweer waagt aan een totaal nieuw genre, biedt Image & Form Games niet alleen een erg goed en verslavend, maar ook uniek spelletje. SteamWorld Build houdt je meedogenloos in haar grip terwijl je je beseft dat je nog een Moonshine Saloon moet bouwen voor de nieuwe ingenieurs. Hoewel het makkelijk is om het overzicht kwijt te raken, blijft het interessant om je onder- en bovengrondse domein uit te blijven breiden. Tevredenstellende management-actie, vernieuwende verslaving en een boel charme: deze bot-utopia valt zonder twijfel in ontzettend goede aarde!