Outer Wilds – Buitenaards en buitengewoon

Mijn eerste ruimteoperatie ondernam ik met een record aan informatietekort. Met alleen lanceercodes in bezit en een aantal vriendelijke soortgenoten gesproken te hebben, trok ik de wijde wereld uit en de inktzwarte ruimte in. En dat is ook zo ongeveer alles was ik wist over Outer Wilds toen ik het opstartte. Iets over de ruimte en dat het flink verhalend en oh zo verschrikkelijk goed is: maar wel als je er zo blind mogelijk ingaat. Drie stellingen waar ik als ervaren ruimte-ontdekker nu ook achter sta.

Dat laatste standpunt maakt deze review wel apart: eigenlijk zou ik aanraden om gelijk de conclusie te lezen als je interesse al is gewekt (en om later de review volledig te lezen en te delen wat je ervan vond 😊). Dit heeft alles te maken met hoe Outer Wilds je het diepe in gooit, zonder enige toereikende hand. Een gevaarlijk spelletje om te spelen van ontwikkelaar Mobius Games, maar eentje die ze executeren op een meesterlijke manier. Een game die zo makkelijk frustrerend en onbegrijpelijk kon zijn, is in plaats daarvan prikkelend, uitnodigend en buitengewoon mysterieus. En het allerleukst om helemaal zelf uit te pluizen.

I’m a rocket man

Op het eerste gezicht stelt Outer Wilds niet zo veel voor. De wat langere laadtijden, lagere framerate en versimpelde graphics laten niet per se de beste eerste indruk achter. Schijn bedriegt echter wanneer je al snel je ruimteschip in mag om te verkennen. Een behapbaar zonnestelsel bestaande uit vijf planeten (inclusief je thuisplaneet Timber Hearth) ligt voor het grijpen. Deze planeten bereik je naadloos door ernaartoe te vliegen in je ruimteschip terwijl de planeten continu hun baan om de zon vervolgen. Het zonnestel draait dus écht mee op de achtergrond: op planeten zelf zie je hoe de sterrenhemel verandert, je kunt op ieder moment muzikale signalen opvangen vanuit allerlei hemellichamen en ook het landen op de buitenaardse oppervlakten verandert in een strategisch klusje. Onwijs indrukwekkend tegen de zachte prijs van de performance en graphics.

Dit realisme van het universum maakt dat het zo prachtig is dat je vanaf het begin losgelaten wordt. Elke planeet is vrij spel en totaal uniek. Voor een beginnende astronaut zal de driedimensionale besturing van je spaceshuttle vooral even wennen zijn, maar voor de rest ligt de kosmos aan je voeten. En wat een feest is het om alles te kunnen verkennen: je bent namelijk ook een onderzoeker naar een uitgestorven aliensoort. Deze hebben drie ogen in plaats van vier (vreemd!) en hebben voor hun mysterieuze einde op allerlei planeten teksten achtergelaten die jij kunt vertalen. Een uitnodigend mysterie om te ontrafelen! Oh, maar elke 22 minuten ontploft de zon trouwens wel.

Fly me to the moon

Dat het de zon is die ontploft, werd mij de eerste paar keren niet duidelijk. Sowieso ben ik ook vaak genoeg, ehm, ietsjes te ruig geland om lang genoeg te blijven leven om te beseffen dat het universum een tikkende tijdbom is. En dat je dus in een tijd-loop vastzit. Maar juist dit soort open en uitnodigende gebeurtenissen maken Outer Wilds zo ontzettend goed: het spel vraagt nooit van je om de vraagstukken te ontrafelen. Het enige wat ze doen, is bestaan voor wie de puzzel wil leggen. Voor de rest is het puur en alleen de intrinsieke motivatie die met ieder nieuw puzzelstukje steeds verder aangewakkerd wordt.

Waar het uitgestorven ras, de Nomai, mee bezig was en hoe ze aan hun einde zijn gekomen, vormt de leidraad van je expeditie. Het enige wat je tot je beschikking hebt, is een vertaaltoestel, een apparaat waarmee je signalen opvangt, een kleine scout die foto’s voor je maakt en je jetpack-gedreven ruimtepak met gelimiteerde zuurstof en brandstof. En dat is alles wat je nodig hebt. Je leert voornamelijk door Nomai-teksten te vertalen en lichte omgevingspuzzels op te lossen. Alle relevante kennis die je opdoet, wordt automatisch opgeslagen in je ruimteschip: kennis die zich ook buiten de tijd-loops uit blijft breiden. Zo creëer je een overzicht van de mysteries van het universum, een tikkeltje chaotisch maar erg welkom.

Supermassive Black Hole

Ik voelde me tijdens het spelen soms een beetje verloren, juist door de openheid. Het is moeilijk om grip te hebben op hoe ver je nou eigenlijk bent. Het overzicht had een oase aan hints kunnen zijn, maar is in plaats daarvan meer een cryptische verzameling aan feitjes. Je moet het denkwerk toch echt zelf doen. Gelukkig voelt geen enkele loop waardeloos aan: met elke run word je een stukje wijzer, begrijp je beter waar je allemaal terecht kunt op een wereld en kun je het schip ietsje beter besturen. Dit vormt de drijfveer om steeds wat uit te vogelen: de aanhouder wint.

Ik denk niet dat dit spel voor iedereen is door deze openheid. Zelf geniet ik, als avonturen- en detective-fanaat, echter enorm van de vreemde en onbekende fronten van Outer Wilds. Hoewel Outer Wilds geen speelstand heeft voor meerdere spelers, zou ik toch aanraden om het te spelen met een enthousiaste vriend. Outer Wilds bloeit wanneer je theorieën hebt die je verder kunt uitzoeken en dus maakt een mede-ontdekkingsreiziger het avontuur des te levendiger.

Conclusie

Een onschuldig kampvuur met marshmallows onder een sterrenhemel groeit zo snel uit tot een vreemde, griezelige en schitterende expeditie. Outer Wilds legt de enormiteit van de kosmos vast in een behapbaar formaat en verandert dat in het toneel voor een uitnodigend mysterie. Daarin laat het spel je volledig vrij en wekt het moeiteloos interesse en betrokkenheid op. Een zuinige performance en versimpelde graphics maken het niet het mooiste spel- daarvoor kun je beter kijken naar andere platforms. Wel draait het spel zeker goed genoeg om één van de beste avonturen op de Nintendo Switch te zijn. En dat met het grootste gemak van alle werelden.